Wales, land van fairytales en lange sluitertijden

Wales is het land van fairytales. De beken fluisteren er Keltische hymnes en op Mount Snowdon woont een tovenaar. Als je het niet gelooft, ga dan maar kijken en neem je camera mee. Want voor fotografen is vooral het bergachtige Noord Wales een paradijs. Oude vuurtorens, vergeten kloosters, kastelen en sprookjesbossen wisselen elkaar af.

Sfeerimpressie onderaan dit artikel.

Op 30 oktober vertrekken we met zes fotografen van FG Schelfhorst vanuit Rotterdam naar Hull in het VK. In de weken die eraan voorafgaan is het nog een beetje spannend. Want zal de Brexit op het laatste moment roet in het eten gooien? Het blijkt allemaal erg mee te vallen.

De overtocht met P&O Ferries verloopt soepel en onze 9 persoons huur-bus blijkt in het VK ook prima aan de linkerkant van de weg te kunnen rijden. Hoewel de regen en mist bij vlagen voor gefronste voorhoofden zorgt, klaart het zicht op als we de Westkust bereiken. We zoeken en vinden het Talacre Lighthouse, de oudste vuurtoren van Wales, die in het opkomend tij bij lange sluitertijden haar schoonheid aan ons toont. Ook Llundudno Pier, dat net iets zuidelijker ligt, mag er zijn. De grand old lady blijkt aantrekkelijk voor dagjesmensen en voor ons fotografen, wanneer de zon langzaam maar zeker naar de einder zakt.

Na nog een flink uur rijden passeren we Menai Bridge en komen we aan op het schiereiland Angelsey, de parel van Wales. We verblijven er vijf dagen in een prachtige kleine cottage met uitzicht op zee. Als we het haardvuur aansteken en de pastasaus op het vuur staat de pruttelen maken we plannen voor de komende dagen. De weersverwachtingen blijven slecht en we besluiten het geplande bezoek aan Snowdonia met landschapsfotograaf Phil Norton naar de zondag te verplaatsen.

Zaterdagmorgen vroeg rijden we na het ontbijt naar Llanddwyn Island. Het miezert een beetje maar aan de kustlijn klaart het op en zien we dat het blauw wint van de grijze wolken. LLanddwyn Island is een landtong die de ruïne van een oud klooster, twee prachtige monumentale kruizen en een paar vuurtorens herbergt. De wandeling langs de kustlijn en door de heuvels brengt me in gedachten naar het land van Hobbit Bilbo Balings in de fictieve wereld van ‘Midden-Aarde’. Het zijn de bewerkte houtgesneden hekjes en de Keltische tekens die me fascineren. Terwijl ik m’n plaatjes schiet mijmer ik een beetje voor me uit tot ik in de verte m’n groepsgenoten door het wassende water zie waden. De terugweg naar het vaste land is door de snel opkomende vloed afgesneden. De keuze is simpel: óf een nat pak, óf zes uur wachten. Ik kies voor her eerste en sta even later m’n sokken en m’n broek uit te wringen. Ergens heeft zo’n wandeling ook wel iets avontuurlijks. Het werkt op de lachspieren en we zullen het niet gauw vergeten. Na een bezoek aan een moeilijk te vinden scheepswrak keren we huiswaarts en stippelen de route uit naar Snowdonia Nationalpark.

Op zondagmorgen om 06:30u ontmoeten we Phil en zijn collega Raymond McBride. Ze nemen ons mee naar The Lone Tree, een bijna iconisch boompje dat in de rand van het meer van Llyn Padarn staat. Als we in de vochtige duisternis naar onze fotolocatie wandelen merken we dat een groepje van 5 à 6 fotografen ons al voor is. De foto-spot is klein en er is eigenlijk geen ruimte voor ons. Dan gebeurt er iets bijzonders: de locals maken uit zichzelf plaats voor de guests from Holland. ‘We wonen in de buurt’, zeggen ze en geven aan op een later moment wel terug te komen. Ik merk hoe bijzonder gastvrij zo’n gebaar is en vraag me in stilte af of dat in Nederland ook gebeurd zou zijn.

De duisternis wordt schemer en na het blauwe ochtendlicht ontwaakt de zon die de bergen in een warme gouden gloed zet. Met Phil en Ray trekken we die dag het park in.

Phil werkt o.m. als agent voor NISI-filters en geeft ons de kans om met zijn materiaal te oefenen. Verschillende ND- en polaroidfilters worden onder wisselende omstandigheden getest. We fotograferen watervallen met lange sluitertijden en bezoeken de Fairy-glen, een snelstromende beek die zich met veel geweld door een nauwe doorgang wringt. ’s Avonds bij een gezamenlijke maaltijd presenteert Ray een deel van zijn werk. Zijn landschapsfotografie heeft een eigen specifieke stijl. De kleuren zijn vol en warm, meestal geschoten in avondlicht.

Op maandag bezoeken we Penmon Point met z’n karakteristieke vuurtoren en mist-bel die elke 30 seconden en sinister geluid afgeeft. De rotsen aan de kust zijn spekglad en soms vlijmscherp. Het is oppassen geblazen en je moet ervoor zorgen dat je statief stevig staat voor je aan het werk gaat. Vlak in de buurt ligt een dodenakker die het al jaren zonder onderhoud moet stellen. Een bord waarschuwt voor verzakte grafzerken en ingevallen graven. Voorzichtig zoeken we naar interessante beelden. De teksten op de graven verhalen van oorlogen, verdrinkingen en scheepsrampen. Soms voel ik me als fotograaf een voyeur. Dit is zo’n moment. Ik ben onder de indruk van wat ik zie en lees.

De reis brengt ons vervolgens naar Red Wharf Bay, dat bij laag water een prachtig verstild beeld oplevert. Alleen de wolken en de zon zorgen voor een wisselende sfeer, waar je als fotograaf door gegrepen kan worden. Het geluid van de golven en de meeuwen verdwijnen naar de achtergrond als ik m’n plaatjes schiet.

Als laatste rijden we naar Porth Cwyfan een oude abdij waarvan alleen het kerkje gerestaureerd en wel, nog overeind staat. Omgeven door een hoge kademuur, weerkaatsen de witgekalkte wanden het avondlicht. Deze ‘church at the sea’ is een landmark van formaat en wordt door surfers gebruikt als richtpunt. De rotsen aan de voet van het kerkje zijn verraderlijk en scherp. Te lang over de golven scheren kan desastreuse gevolgen hebben. De ervaren brandingsurfers weten dat.

Dinsdag is de dag waarop we onze terugreis beginnen. Nog één keer maken we foto’s van een drooggevallen baai, waarop oude scheepjes in allerlei vormen van ontreddering zijn achtergelaten. Wales leeft met de getijden van de zee. Elk uur is anders en geeft een andere weerspiegeling van het licht. Als we door Snowdonia Nationalpark naar het Noordoosten rijden is het een beetje stil in onze bus. We zijn onder de indruk van de herfstkleuren en nemen maar moeilijk afscheid van dit prachtige land.

Phil Norton: https://www.philnortonphotography.co.uk

Raymond McBride: https://www.flickr.com/photos/raymac10/

Tekst: Ton Constandse

Fotografie: Marja Slooten, Clemens Nijenkamp, Kees van Vooren, Hans Bouma, Thijs Evers en Ton Constandse.

FG Schelfhorst zoekt de magie van een Oude Watertoren

Met een mooi woord heet het tegenwoordig een ‘Landmark’, een karakteristiek beeldbepalend element in het landschap. Zo’n landmark vormt de Oude Watertoren in Hengelo, het doel van ons tweede foto-uitje. Als m’n routenavigatie door alle opgebroken wegen het spoor bijster is, hoef ik alleen maar in de verte te kijken om te weten waar we moeten zijn. Hengeloërs weten dat, wij fotografen uit Almelo merken het pas als we de weg inderdaad kwijt zijn.

Nick Evertzen heet de jonge gids die ons deze zaterdag tegen lunchtijd zal ontmoeten bij de ingang van het terrein, dat eigendom is van Ter Stege Bouw Vastgoed. Ik was er eerder en had toen langs m’n neus weg gevraagd of ik een keer met een groepje fotografen langs mocht komen. Want dat ik m’n maatjes van Fotogroep Schelfhorst daar een plezier mee zou doen stond wel vast.

De Oude Watertoren is een stukje Industrieel erfgoed dat voor een beetje Urbex liefhebber een hele bijzondere aantrekkingskracht heeft. De monumentale toren uit 1896 is via een smal gietijzeren trapje te bezoeken. Via de tussenverdieping kom je op het hoogst niveau waar een immens zwart metalen vat ooit 300 m3 water vasthield. Bewapend met camera, statief en groothoek voel je je een kwetsbaar en klein mensje. Dit verroeste vat is van historische waarde en zorgde voor de dagelijkse waterhuishouding van honderden Hengelose gezinnen. Tijdens de oorlog werd het door de Canadezen stuk geschoten, omdat de Duitse Wehrmacht er een waarnemingspost in had ondergebracht. Na de oorlog kwam er een nieuwe kroon op de toren. Via een stoomgemaal, waarvan alleen het huis en het pompgebouw nog staan, werd het water de gemeentelijke waterleiding ingebracht.

Het terrein biedt bijzondere inkijkjes en verhogingen waarmee het contrast met de nieuwbouw en de nabijgelegen vijver voor leuke plaatjes zorgt. Echt bijzonder en uitdagend is het pompgebouw, dat nog steeds voorzien is van de authentieke regel- en controlepanelen. In de kelder staan de oude pompen die vroeger in verbinding stonden met de zware blauwe metalen buizen. Het tegelwerk en de stalen vloer heeft veel te leiden gehad van vocht. Overal zie je de authentieke kleurveranderingen. Rood, bruin en blauw lichten op door de invallende zon die van boven de kelder tot leven brengt.

Ik hoor hoe statieven worden uitgeschoven en objectieven worden gewisseld. Het is stil als de eerste sluiters hun beeldbepalende werk doen. Iedereen is onder de indruk van dit stukje Hengelose geschiedenis.

Op zaterdagmiddag is de Oude Watertoren open voor bezoek. Op verzoek is een rondleiding mogelijk, koffie wordt tegen betaling vers gezet. Een lunchpakket is handig om zelf mee te nemen.

Beheerder: Stichting in Wording
Adres: Watertorenlaan 60, 7552 TN, Hengelo
Website: https://www.stichtinginwording.nl/
e-mail: bestuur@stichtinginwording.nl

Met FG Schelfhorst naar Rotterdam en Europoort

Rotterdam heeft op fotografen altijd een bijzondere aantrekkingskracht gehad. Het waarom heb ik nooit onderzocht, ik kan er alleen maar naar gissen. Misschien is het de no nonsens mentaliteit van zijn inwoners, die in straatfotografie zo nadrukkelijk aanwezig is. Misschien is het de geschiedenis en het bombardement van 1940, waardoor het centrum van de stad een onweerstaanbare en uitdagende architectuur heeft. Volgens mij is het vooral het water dat de stad zo’n dynamisch krakater geeft. De Maas is altijd in beweging. Ze draagt niet alleen schepen, lading en passagiers, ze reflecteert permanent het veranderende weerbeeld en zorgt voor een afwisseling die nooit verveelt.

Daarom kozen we voor Rotterdam en voor Edwin Sonneveld (https://www.momentit-fotografie.info/maritiem) fotograaf, grafisch vormgever en verhalenverteller, hoewel hij dat laatste vast nooit zal beamen. Edwin is geboren en getogen in Maassluis. Groeide op met het water en is z’n hele leven al gefascineerd door de schepen die Rotterdam bezoeken. Hij volgt ze tegenwoordig op een app; weet precies welke schepen er op de rede voor anker liggen, wanneer de loodsboten uitvaren en van welke de diepgang zo groot is dat ze op de Maasvlakte hun lading moeten lossen.
Na een bezoek aan het fotomuseum, een wandeling door de stad en een lunch in de Fenix Food Factory hebben we met Edwin een afspraak. Onder zijn leiding ‘doen’ we de Photo Experience Europoort.

Wat bij Edwin meteen opvalt is zijn onderzoekende blik. Het is de typische blik van een nieuwsgierige fotograaf die niets mist. Een gezellige open kerel met veel humor. Als hij begint te vertellen over het programma dat hij in z’n hoofd heeft, valt meteen het Rotterdamse accent op. Met Edwin bezocht ik al eerder de Thialf, het grootste kraanschip ter wereld dat in Rozenburg lag aangemeerd. Nu ligt er een kleiner zusje van rederij Heerema, maar nog altijd even imposant. Op weg naar de Maasvlakte rijden we langs ECT het grootste containeroverslagbedrijf ter wereld. Groots, net als de kolenoverslag en de raffinaderijen die vrijwel naadloos met elkaar lijken te zijn verbonden.

Na een snelle hap rijden we naar Heijplaat, een stuk industrieel erfgoed dat weer in oude glorie hersteld is. Als de zon langzaam ondergaat installeren we ons bij Pernis en zien we hoe de lampen op een drietal olietankers de omgeving, het water van de haven en de tankopslag verlichten. Als toetje rijden we door naar een imposante raffinaderij. De veelheid aan lichtjes en kleurtjes doet je denken aan Kerst. Sfeervol, magisch en gigantisch in z’n uitstraling.

Rond de klok van elf is het tijd om naar huis te rijden. In de auto laat ik de indrukken nog een keer de revue passeren. Ik ben benieuwd naar de foto’s die we gemaakt hebben. Eén ding is zeker: we zijn een bijzondere ervaring rijker. Een ervaring die we graag met anderen delen.

De Photo Experience Europoort wordt door Edwin Sonneveld verzorgd en kost €22,50 excl de kosten voor de veerpont en het avondeten. Voor informatie neem je het beste met Edwin contact op.
Email: edwinsonneveld@gmail.com
Website : https://www.momentit-fotografie.info/maritiem